Zatrzymanie rzeczy i pieniędzy w trakcie przeszukania

Przeszukanie w firmie lub miejscu zamieszkania nie jest z pewnością zdarzeniem oczekiwanym a zasadniczym celem przeszukania jest właśnie odnalezienie dowodów popełnienia przestępstwa oraz, pośrednio poszukiwanie mienia, które może być zabezpieczeniem wykonania przyszłych kar i środków karnych o charakterze finansowym.

Zatrzymane w trakcie przeszukania mogą być wszystkie przedmioty znalezione w miejscu przeszukania. Mogą to być najróżniejsze przedmioty dotyczące, choćby pośrednio popełnionego przestępstwa. W przypadku przestępstw o charakterze gospodarczym wśród zatrzymanych rzeczy dominują przede wszystkim wszelkiego rodzaju dokumenty takie jak faktury, umowy, rejestry wyciągi bankowe czy inne dokumenty mogące stanowić dowód popełnienia przestępstwa. Drugim typem zatrzymywanych w toku czynności przedmiotów są wszelkiego rodzaju nośniki elektroniczne takiej jak laptopy, dyski twarde, dysku zewnętrzne, płyty CD czy telefony komórkowe. Trzeba pamiętać, że zatrzymanie rzeczy, o których mowa wyżej może istotnie zakłócać prowadzenie firmy. Organy nie powinny zatrzymywać całych urządzeń jeżeli nie jest to niezbędne a jedynie skopiować dane czyli wykonać tzw. kopie binarną nośnika. Jednakże najczęściej zatrzymywane są całe urządzenia z uwagi choćby na fakt, że w przeszukaniu nie musi uczestniczyć informatyk, który na miejscu wykona kopię danych. Policja czy inne służby dokonujące zatrzymania w przypadku odnalezienia gotówki lub innych kosztowności w miejscu przeszukania z pewnością także dokonają jej zatrzymania.

W tym miejscu trzeba powiedzieć, że niestety w trakcie przeszukania mogą zostać odkryte inne przedmioty mogące stanowić dowód popełnienia innego przestępstwa. Mowo tu choćby o narkotykach i środkach odurzających, które zostaną zabezpieczone i prokurator uczyni z tego kolejny zarzut. Podobnie z bronią posiadaną bez wymaganego zezwolenia.

Z zatrzymania rzeczy sporządza się spis i opis zatrzymanych rzeczy, który będzie załącznikiem do protokołu przeszukania. Istotą tego spisu jest także to, aby zostało wyraźnie wskazane czyją własnością są zatrzymane rzeczy. Dokładne opisanie zatrzymanych rzeczy będzie bardzo pomocne na etapie ich zwrotu jeśli okaże się, że ich przechowywanie doprowadziło do pogorszenia ich stanu. Ujawnienie w protokole wszelkich uszkodzeń (lub ich braku) będzie zatem kluczowe dla ewentualnego dochodzenia naprawienia szkody.

Zatrzymane rzeczy mogą być przechowywane w depozycie a w przypadku zatrzymania bezzasadnego powinny one zostać bezzwłocznie wydane właścicielowi lub osobie, która ma do nich inne prawo.

Zatrzymane w trakcie przeszukania rzeczy mogą być przechowywane w depozycie do czasu kiedy ich dalsze zatrzymywanie jest bezcelowe. Zwrot przedmiotów zatrzymanych powinien nastąpić nie później niż po prawomocnym zakończeniu postępowania.

Na przeszukanie i zatrzymanie rzeczy przysługuje zażalenie w terminie 7 dni. Zażalenie składa się do sądu, w którego okręgu toczy się postępowanie.