Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności (karze) za przestępstwo skarbowe

Dobrowolne poddanie się odpowiedzialności (karze) w Kodeksie karnym skarbowym

Oskarżony o przestępstwo – w tym przestępstwo skarbowe – może przyjąć różnorodne strategie obrony. Zawsze powinny być one dostosowane do okoliczności danego przypadku, a zwłaszcza adekwatne do dowodów zebranych przez organ prowadzący sprawę karną. Spośród wielu możliwości warto rozważyć dobrowolne poddanie się karze, które jest swego rodzaju formą przyznania się przez oskarżonego do popełnionego czynu. Wówczas wymierza się mu określoną przez ustawodawcę karę, co kończy postępowanie. Instytucję tę przewiduje także Kodeks karny skarbowy. Co warto wiedzieć o dobrowolnym poddaniu się odpowiedzialności na gruncie spraw karno-skarbowych? Na potrzeby niniejszego artykułu będziemy także mówić o dobrowolnym poddaniu się karze, rozumiejąc, że sam k.k.s posługuje się w art. 142 pojęciem dobrowolnego poddania się odpowiedzialności.

Zarzuty karno-skarbowe – kiedy warto poddać się karze?

W postępowaniu prowadzonym przez finansowy organ postępowania przygotowawczego, zanim wniesiono akt oskarżenia, sprawca może zgłosić wniosek o zezwolenie na dobrowolne poddanie się karze. Strategia polegającą na przyznaniu się do popełnia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego wynika zazwyczaj z tego, że dowody zebrane w sprawie przez śledczych są na tyle mocne i jednoznaczne, że wina osoby nie budzi najmniejszych wątpliwości a dodatkowo sprawca nie ma możliwości zaoferowania żadnych dowodów na swoją obronę. Składając wniosek o dobrowolne poddanie się karze należy pamiętać o kilku kwestiach. Radca prawny lub adwokat ustanowiony w sprawie karnej skarbowej z pewnością pomoże przeanalizować wszystkie okoliczności. Pamiętać należy, że instytucja dobrowolnego poddania się karze zakłada, że stosowanie jej zależy od wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy a okoliczności popełnienia czynu zabronionego nie mogą budzić wątpliwości, a ponadto, postawa sprawcy musi wskazywać, że cele postępowania zostaną osiągnięte pomimo nieprzeprowadzenia postępowania karnego w całości. Prowadzi to więc do jednoznacznego wniosku, że sprawca musi przyznać się do popełnienia zarzucanego mu czynu. A to, co rozumie się samo przez się, jest niezwykle istotne z procesowego punktu widzenia.

Pierwszą kwestią są obowiązki sprawcy dotyczące samego wniosku o dobrowolne poddanie się karze. Znajdziemy w art. 143 § 1 kodeksu karnego skarbowego.

Art. 143 k.k.s

§ 1.

Składając wniosek, o którym mowa w art. 142 § 1, należy łącznie uiścić:

1) należność publicznoprawną, jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym nastąpiło uszczuplenie tej należności, chyba że do chwili zgłoszenia wniosku ta wymagalna należność została w całości uiszczona;

2) tytułem kary grzywny kwotę odpowiadającą co najmniej jednej trzeciej minimalnego wynagrodzenia, a za wykroczenie skarbowe – kwotę odpowiadającą co najmniej jednej dziesiątej tego wynagrodzenia;

3) co najmniej zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania.

Sprawca chcący dobrowolnie poddać się karze musi przede wszystkim liczyć się z tym, że będzie musiał uiścić całą uszczuploną należność publicznoprawną. Co może oznaczać konieczność zebrania dość sporej kwoty jeśli uszczuplenie było istotne. Nie może zatem budzić żadnych wątpliwości, że chcąc dobrowolnie poddać się karze konieczne jest uiszczenie całej uszczuplonej należności publicznoprawnej.

Wskazuje na to także art. 156 § 3 k.k.s

[…] jeżeli w związku z przestępstwem skarbowym lub wykroczeniem skarbowym nastąpiło uszczuplenie należności publicznoprawnej, a nie została ona w całości uiszczona, sąd uzależnia uwzględnienie wniosku od uiszczenia tej wymagalnej należności w całości w wyznaczonym terminie.

W przypadku, gdy w jego wyniku doszło do uszczuplenia należności publicznoprawnej oskarżony musi ją w całości uiścić. Ponadto obowiązkiem sprawcy jest wpłata sumy odpowiadającej co najmniej najniższej grzywnie, jaka grozi za dany czyn zabroniony. Jeżeli w sprawie występuje konieczność orzeczenia przepadku przedmiotów sprawca ma obowiązek wyrazić na nią zgodę lub pokryć równowartość wartości takich przedmiotów. Poza tym sprawca powinien uiścić co najmniej zryczałtowaną równowartość kosztów postępowania. W przypadku dobrowolnego poddania się karze w sprawie karno-skarbowej należy przede wszystkim pamiętać, że na taki krok zgodę musi wyrazić sąd. Bez jej uzyskania oskarżony nie może skorzystać z dobrowolnego poddania się karze.

Dobrowolne poddanie się karze nie zawsze jest możliwe

Jednocześnie trzeba pamiętać, że nie w każdych okolicznościach – nawet, gdy wszystkie z powyższych warunków zostały spełnione – dobrowolne poddanie się karze przez oskarżonego o popełnienie przestępstwa lub wykroczenia skarbowego nie jest dopuszczalne. Ustawodawca w pewnych okolicznościach po prostu wykluczył taką możliwość. Pierwszym z takich przypadków jest oskarżenie o popełnienie przestępstwa skarbowego zagrożonego karą ograniczenia albo pozbawienia wolności. Ponadto dobrowolne poddanie się karze nie jest możliwe wówczas, gdy oskarżony popełnił przestępstwo skarbowe jest zagrożone jedynie karą grzywny, ale zachodzą przesłanki do nadzwyczajnego obostrzenia kary.

Jeżeli jednak zachodzą wszystkie przesłanki umożliwiające dobrowolne poddanie się karze, a jednocześnie nie ma okoliczności wyłączających takie rozwiązanie – sąd ma obowiązek wyrazić zgodę na zastosowanie omawianej tu instytucji. Zgody tej udziela się w formie postanowienia, w którym sąd orzeka tytułem kary grzywny kwotę uiszczoną przez sprawcę; przepadek przedmiotów tylko w takich granicach, w jakich sprawca wyraził na to zgodę, a w razie niemożności ich złożenia – uiścił ich równowartość pieniężną.

W każdym razie dobrowolne poddanie się karze wydaje się najlepszym rozwiązaniem dla tych oskarżonych, co do których istnieją właściwie niepodważalne dowody winy, a jednocześnie którzy chcą szybko zakończyć toczący się proces. Warto jednak zawsze skonsultować taką decyzję z adwokatem – może się bowiem okazać, że wbrew pozorom nie warto poddawać się karze.

Dobrowolne poddanie się karze – Adwokat Warszawa, Radca prawny Warszawa

Jeśli potrzebują Państwo pomocy prawnej w sprawie karno skarbowej lub karnej, w której ze względu na okoliczności rozważane jest dobrowolne poddanie się karze, w tym w zakresie czynów dotyczących uszczupleń podatkowych zapraszamy do kontaktu z kancelarią. Mieścimy się w Warszawie Wawrze, doświadczony adwokat lub radca prawny doradzi najlepszą strategię w zakresie dobrowolnego poddania się karze.