Ustalenie miejsca pobytu podejrzanego

Jeśli zatrzymanie osoby przez służby odbywa się bez obecności najbliższych może się okazać, że Ci nie będą znali miejsca, do którego została przewieziona osoba zatrzymana. Powoduje to dodatkowy stres i niepokój.

Osoba zatrzymana przez służby ma swoje prawa, które powinny być respektowane przez funkcjonariuszy dokonujących zatrzymania. Na etapie zatrzymania, poza innymi prawami zatrzymanego lub podejrzanego, najważniejsze to:

• prawo do informacji o przyczynie zatrzymania i do bycia wysłuchanym – art. 244 § 2 kpk
• prawo do niezwłocznego kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym i bezpośredniej z nim rozmowy – art. 245 § 1 kpk
• prawo do korzystania z bezpłatnej pomocy tłumacza jeżeli zatrzymany nie zna wystarczająco języka polskiego – art. 72 § 1 kpk
• prawo do zawiadomienia osoby najbliższej lub innej wskazanej osoby, jak również pracodawcy, szkoły, uczelni, dowódcy oraz osoby zarządzającej przedsiębiorstwem zatrzymanego albo przedsiębiorstwem, za które jest on odpowiedzialny, o zatrzymaniu – art. 245 § 2 kpk, art. 261 § 1, § 2 i § 3 kpk
• prawo do kontaktu z urzędem konsularnym lub z przedstawicielstwem dyplomatycznym państwa, którego jest obywatelem, jeżeli osoba zatrzymana nie posiada żadnego obywatelstwa – prawo do kontaktu z przedstawicielem państwa, w którym zatrzymany mieszka na stałe – art. 612 § 2 kpk
• prawo dostępu do niezbędnej pomocy medycznej.

Osoby biorące udział w zatrzymaniu powinny domagać się informacji związanej z tym, dokąd będzie przewożona osoba zatrzymana celem osadzenia i doprowadzenia do prokuratora. Jeśli ta informacja umknie, adwokat w sprawach karnych lub radca prawny będzie chciał zweryfikować dokumenty przekazane przez funkcjonariuszy najbliższym, jeśli byli obecni.

Na etapie zatrzymania ważne jest uzyskanie i zabezpieczenie a następnie przekazanie obrońcy w sprawach karnych odpisu protokołu zatrzymania oraz innych protokołów chociażby protokołu z przeszukania, które to przeszukanie najczęściej będzie dokonane wraz z zatrzymaniem. Dokument ten, lub jego kopia będzie zawierać ważne informacje zwłaszcza te dotyczące rodzaju służb jakie dokonały zatrzymania, a także który organ wydał decyzję o zatrzymaniu i doprowadzeniu. Zatrzymany lub jego najbliżsi powinni także żądać wydania postanowienia o zatrzymaniu i doprowadzeniu, z którego będzie wynikała, przynajmniej na tym etapie, kwalifikacja prawna zarzucanych czynów, czyli to o popełnienie jakich przestępstw prokurator podejrzewa osobę zatrzymaną.

Trzeba pamiętać, że zatrzymanie może także mieć miejsce także w przypadku uzasadnionego popełnienia przestępstwa. Wówczas, chociażby Policja, może dokonać zatrzymania osoby po okazaniu legitymacji. Co nie zmienia faktu, że także w tym przypadku osoba zatrzymana ma prawo do niezwłocznego kontaktu z adwokatem lub radcą prawnym oraz prawo do zawiadomienia najbliższych.